Stefna þessi um ábyrgar fjárfestingar setur fram viðmið Lífeyrissjóðs bankamanna í samræmi við 36. gr. laga nr. 129/1997 um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða þar sem kveðið er á um að lífeyrissjóður skuli setja sér siðferðisleg viðmið í fjárfestingum.

Með ábyrgum fjárfestingum er átt við að litið sé til umhverfisþátta, félagslegra þátta og stjórnarhátta (hér eftir skammstafað UFS) við mat, ákvörðun og eftirfylgni með fjárfestingum sjóðsins. Lífeyrissjóður bankamanna lætur þessi málefni sig varða og byggja viðhorf sjóðsins á grunngildum íslenska ríkisins, sem meðal annars birtast í ákvæðum stjórnarskrár og almennra laga.

Stefna þessi um ábyrgar fjárfestingar tekur einkum til beinna fjárfestinga sjóðsins í skráðum fyrirtækjum og sjóðum (að undanskildum vísitölusjóðum) sem fjárfesta aðallega í hlutabréfum, s.s. verðbréfasjóðum, fjárfestingarsjóðum og öðrum sjóðum um sameiginlega fjárfestingu. Mögulegt er að líta til grundvallarsjónarmiða stefnunnar við aðrar fjárfestingar eftir því sem við á. Nánar er fjallað um beitingu stefnunnar gagnvart fjárfestingum í gr. 4.

Lífeyrissjóður bankamanna er tiltölulega lítill fjárfestir auk þess sem stór hluti fjárfestinga sjóðsins í hlutafélögum er óbeinn í gegnum sjóði um sameiginlega fjárfestingu.  Af þessum sökum hefur sjóðurinn takmarkaða möguleika til þess að beita sér með beinum hætti gagnvart einstökum fyrirtækjum, nema í þeim tilfellum þegar stærð beins eignarhlutar gefur tilkall til þess. Á þetta sérstaklega við um erlendar fjárfestingar þar sem stærð sjóðsins er hlutfallslega mjög lítil og fjárfestingar eru að jafnaði nær alfarið í sjóðum en ekki í einstökum fyrirtækjum.

Lífeyrissjóður bankamanna hefur það höfuðmarkmið að ávaxta eignir sjóðsins til að standa undir lífeyrisskuldbindingum og hámarka réttindi sjóðfélaga. Skal ávöxtun eigna hagað með þeim hætti að samspil ávöxtunar og áhættu sé sem hagkvæmast samræmi við fjárfestingarstefnu og áhættustefnu sjóðsins á hverjum tíma.

Stefnu þessari um ábyrgar fjárfestingar er ætlað að skilgreina viðmið sem gera lífeyrissjóðnum kleift að samþætta samfélagslega ábyrgð við fjárfestingarákvarðanir hans eftir því sem kostur er og styðja þannig við greiningu, samanburð og mat á fjárfestingakostum. Er í því sambandi horft til UFS þátta og tillit tekið til þeirra eftir því sem fært er og að því marki sem rúmast innan fyrrgreinds höfuðmarkmiðs sjóðsins um hámörkun réttinda sjóðfélaga.  Það er mat stjórnar Lífeyrissjóðs bankamanna að áhersla á UFS í fjárfestingum stuðli að sjálfbærni fyrirtækja og þar með betri langtímaávöxtun og minni áhættu. Þannig fari fjárhagsleg markmið og UFS almennt vel saman og stuðli í sameiningu að bættum hag sjóðfélaga

Lífeyrissjóður bankamanna leitast við að taka  þátt í samráðsvettvöngum um ábyrgar fjárfestingar, svo sem með þátttöku í IcelandSIF sem sjóðurinn er aðili að og auk þess horft er til UN PRI viðmiðunarreglnanna.

Stefnt er að því að fela þriðja aðila að gera reglulega úttekt á eignasafni sjóðsins m.t.t. UFS þátta og gera sjóðnum þannig kleift að fylgjast nánar með og bæta sjálfbærnistöðu eignasafns síns.

Lífeyrissjóður bankamanna er hluti af CIC samtökunum (Climate Investment Coalition) sem er alþjóðlegt samstarf milli einka- og opinbera geirans með það að leiðarljósi að auka grænar fjárfestingar. Gert er ráð fyrir því að hlutfall grænna fjárfestinga í safni sjóðsins verði a.m.k. 10% í lok árs 2030.

Framkvæmdastjóri annast framkvæmd stefnu um ábyrgar fjárfestingar í samráði við stjórn og áhættustjóra. Stefnan skal höfð til hliðsjónar við einstakar fjárfestingarákvarðanir lífeyrissjóðsins og eftirfylgni með þeim, ásamt því að vera til hliðsjónar við mótun og endurskoðun fjárfestingarstefnu og áhættustefnu sjóðsins.

Sem fjárfestir mun Lífeyrissjóður bankamanna beita sér eftir því sem kostur er í þeim tilgangi að hafa uppbyggileg áhrif á háttsemi fyrirtækja og stuðla að langtímahagsmunum og sjálfbærni þeirra félaga sem sjóðurinn fjárfestir í enda telur hann slíkt samrýmast hagsmunum sjóðfélaga. Lífeyrisjóður bankamanna getur ákveðið að styðja aðgerðir annarra fjárfesta þegar atvik koma upp er snúa að þessum sviðum ásamt því að beita sér sjálfur ef eignarhald lífeyrissjóðsins í viðkomandi fyrirtæki gefur tilefni til þess, með það að markmiði að hafa áhrif á viðhorf og stefnu þeirra félaga sem sjóðurinn fjárfestir í. Þegar um er að ræða fjárfestingar í sjóðum um sameiginlega fjárfestingu gerir Lífeyrissjóður bankamanna eftirtaldar kröfur :.

·         Að þeir eða rekstraraðilar þeirra hafi sett sér stefnu varðandi UFS þætti og að lífeyrissjóðurinn hafi ávallt aðgang að henni.

·         Að sjóðirnir eða rekstraraðilar þeirra leiti leiða til frekari úrbóta og Lífeyrissjóður bankamanna hafi aðgang að þeim eftir því sem óskað er.

·         Að sjóðurinn fái reglulega upplýsingar um stöðu UFS þátta í þeim sjóðum sem fjárfest er í.

Er kannað hvort eignastýringaraðilar sjóða hafi sett sér stefnu varðandi ábyrgar fjárfestingar áður en fjárfest er í viðkomandi sjóðum.

Þegar um er að ræða beinar fjárfestingar í félögum er m.a. horft til upplýsingagjafar fyrirtækja varðandi stjórnarhætti og atriði sem að þeim snúa á sviði umhverfismála og samfélagslegra málefna með áherslu á þau svið sem eru viðeigandi viðkomandi rekstri. Er þar einkum horft til upplýsingaskyldu skráðra fyrirtækja sbr. 66. gr. d. í lögum nr. 3/2006 um ársreikninga.

Sjóðurinn hvetur til þess að félög sem skráð eru á innlendum verðbréfamarkaði og fjárfest er í:

·         Hafi umhverfis- og samfélagsstefnu sem er aðgengileg hluthöfum og almenningi.

·         Gefi út árlega UFS skýrslu, sem getur verið hluti af ársskýrslu, byggða á leiðbeiningum Nasdaq eða sambærilegu, sem er yfirfarin af hlutlausum fagaðila.

·         Vinni árlega að umbótum þannig að mælikvarðar í UFS skýrslu sýni umbætur á milli ára.

·         Fylgi leiðbeiningum Viðskiptaráðs um stjórnarhætti eða öðrum viðeigandi leiðbeiningum, er við eiga.

Tengist fyrirtæki broti á sviði umhverfismála og samfélagslegra málefna að áliti lögbærra yfirvalda er það markmið sjóðsins að beita sér sem eigandi þannig að gripið sé til viðeigandi ráðstafana í því skyni að tryggja að látið sé af viðkomandi hegðun. Ef slíkar aðgerðir bera ekki fullnægjandi árangur mun sjóðurinn taka til skoðunar sölu viðkomandi eignarhlutar í heild eða að hluta og getur við viðvarandi eða ítrekuð brot útilokað einstakar fjárfestingar þar til fullnægjandi úrbætur hafa verið gerðar.

Stefna þessi skal birt á heimasíðu sjóðsins og yfirfarin eftir því sem tilefni er til og eigi sjaldnar en á tveggja ára fresti

Samþykkt á stjórnarfundi Lífeyrissjóðs bankamanna 18. apríl 2023.